Jeleń szlachetny – piękny i niebezpieczny
Ktokolwiek jechał w nocy samochodem przez tereny ostępów leśnych, wie, jakie to może być niebezpieczne: przy dużej prędkości zderzyć się z jeleniem. Nie na darmo drogowcy wystawiają tam znaki ostrzegawcze właśnie z sylwetką przebiegającego rogacza. A gdy tylko wyjedziemy ze Zgierza, choćby ul. Piątkowską za Malinkę, czy nawet Konstantynowską w stronę Łodzi przez Las Okręglik, znaki takie są widoczne na drodze. Wszystko dlatego, że jeleń szlachetny staje się w naszych lasach coraz bardziej powszechnym zwierzęciem. A warto wiedzieć, że dorosły byk z pełnym porożem to około czterystu kilogramów żywej wagi: zderzenie podobnego ciężaru z naszym pojazdem rzadko bywa bezbolesne… Jelenie są z natury płochliwe, zatem – choć prowadzą raczej dzienny tryb życia – z obawy przed człowiekiem i naturalnymi wrogami w lasach (niedźwiedziem, wilkiem czy rysiem) przystosowały się do nocnego żerowania. Sypiają tylko około godziny na dobę! Wychodzą ze swych kryjówek po zmierzchu, by w ciągu dnia chować się w nich z powrotem. Dlatego kolizje z jeleniami mają miejsce najczęściej w nocy, gdy wybiegające na drogę zwierzęta potrafią nagle zatrzymać się na środku drogi, oślepione światłem.
Miesiące letnie aż do ostatniego tygodnia sierpnia to czas, gdy jelenie (choć są w Polsce zwierzętami łownymi) znajdują się pod ścisłą ochroną. To dlatego, że w czerwcu rodzą się ich młode: jeleń jest zwierzęciem stadnym i latem rodziny opiekują się najmłodszym potomstwem. Łania, czyli samica jelenia, rodzi zwykle jedno lub dwa młode, które po kilku dniach staje na nogi i gotowe jest podążać za matką. Wtedy oboje (lub troje) dołączają do stada. Dopiero pod koniec września rozpoczyna się nowy cykl rozrodczy jeleni, powszechnie zwany rykowiskiem, gdy samce zaczynają konkurować o partnerki. Wówczas już okres ochronny nie obowiązuje.
Według szacunków w polskich lasach bytuje około dwustu tysięcy jeleni, a ich liczba stale rośnie. To dużo, zważywszy, jak w Europie kurczy się naturalne środowisko tych zwierząt. Jak każde ogniwo naszego ekosystemu jelenie spełniają w nim pożyteczną rolę, regulując przyrost roślin w lasach. Stanowią też istotne źródło pokarmu dla drapieżników. Także w naszym menu mięso jelenia stanowi ważny element.Wśród innych rodzajów dziczyzny wyróżnia się szlachetnym smakiem. Warto więc uważać na drodze w czasie wakacyjnych wędrówek, by – w okresie ochronnym – nie sprokurować nocnej kolizji z tym okazałym zwierzęciem. Zwłaszcza że mało który samochód osobowy wychodzi z takiego zdarzenia bez szwanku.
Remigiusz Mielczarek
Zostaw komentarz