Na najnowszej wystawie stałej zobaczyć będzie można niesamowity zabytek, jeden z niewielu tego typu w Polsce, powiązany z kulturą jednych z najstarszych osadników w Zgierzu! Obecnie to bezcenny skarb, dla ludzi sprzed wieków zwykły przedmioty codziennego użytku. Jak wygląda to fenomenalne znalezisko?
Skarb ten składa się z 25 pięknie zdobionych siekierek tulejowych oraz dwóch bransolet.Wszystkie przedmioty wykonane zostały z brązu, czyli stopu cyny i miedzi. Bransolety to prosta forma ze skróconego czterobocznego pręta. Jednak dużo ciekawszym znaleziskiem są siekierki – artefakty o formie klinowatej, które wyróżniają się pierścieniowatym kołnierzem u wylotu tulejki oraz łukowatymi ozdobnymi żeberkami. Tulejka ma elipsowaty przekrój i półkoliste uszko. Na węższym boku widoczny jest szew po odlewie siekierki wdwuczęściowej formie, tzw. muszlowej. Ostrze narzędzia szeroko się rozszerza.Jego końce stępiono przez pionowe obcięcie. Na łukowatej krawędzi widoczne są ślady użytkowania.
Siekierki, jak te, które będą prezentowane na wystawie „Dzieje Zgierza”, były przede wszystkim narzędziami do obróbki drewna.Czasami jednak używano ich jako broni wojennej. Konstrukcja narzędzia umożliwiała przymocowanie jej do odpowiednio wystruganego trzonka. Musiał być on uformowany w literę „L” gdzie krótsza cześć osadzana była w tulei. Całość zabezpieczano rzemieniem przewlekanym przez uszko. Dzięki niemu siekierkę można było dodatkowo przywiązać ją do trzonka sznurami lub rzemieniami. Skarby tego typu są stosunkowo często spotykane w skarbach o lokalnej proweniencji.
Zgierski eksponat datowany jest na okres kultury łużyckiej, który – przypomnijmy – trwał od około 1300 roku p.n.e. do 400 roku p.n.e. Dodajmy, że siekierki o łukowatym ostrzu, czyli takie, jak te, które znalazły się w zbiorach zgierskiego muzeum, łączone są z okresem halsztackim epoki brązu. To okres, który pozostawił ślady osadnictwa właśnie w naszym regionie, co czyni to odkrycie wyjątkowym.
Oprócz ogromnej wartości historycznej skarb ten jest dowodem na to, jak ważna jest ochrona dziedzictwa kulturowego i legalne działania w dziedzinie archeologii. Dzięki współpracy wielu osób możemy teraz podziwiać te unikatowe artefakty i poznać ich niezwykłą historię.Nie zawsze tak się jednak dzieje. Bezcenne skarby, które trafiły do Zgierza, zostały wydobytenielegalnie i znalazły się w tutejszym muzeum na podstawie wyroku sądowego. Zostaną one umieszczone na wystawie „Dzieje Zgierza”, która otwarta zostanie 23 listopada tego roku. Cała ekspozycja została ona sfinansowana ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – Państwowego Funduszu Celowego. Część tego niezwykłego skarbu trafiła również do Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie, co umożliwi jego dalsze badania i promocję na szczeblu krajowym.
Warto dodać, że podobne siekierki występują w innych skarbach, takich jak skarb ze Szczecina Klęskowa, Chłopowa, Starej Dąbrowy; z Kopaniewa czy Witkowa. To dowodzi istnienia szeroko rozpowszechnionego narzędzia, które odgrywało kluczową rolę w życiu społeczności kultury łużyckiej.
Maciej Rubacha
Zostaw komentarz